Bu soru aslında bilgisayar mühendislerine özel bir soru değil. Aşağı yukarı üniversitede okuyan her öğrenciye soruluyordur;
Sizin bölümden mezun olunca ne iş yapılıyor?
Bu soruyu bilgisayar mühendisliği okuyan kişilerin daha çok duyma sebebi ise bölümün diğer lisans bölümlerine göre daha yeni olması ve bir-iki üst kuşaktaki insanların bilgisayara halen daha uzaktan selam vererek geçmesidir.
Soruyu soranları iki gruba ayırabiliriz. Birinci grup üst kuşaktaki insanlardan oluşuyor. Bu kişilerin amacı bölüm veya dersler hakkında bilgi almak değil, sadece ileride iş bulunabilecek imkanlar var mı diye yoklamak için soruyorlar. Bazen de özel sektörde mi yoksa devlet dairelerinde mi çalışılabilineceğini de kontrol edebilirler. Ama bölümün veya mesleğin ne yaptığı onları pek ilgilendirmiyor. Zaten; “mikroişlemci tasarlıyoruz” gibisinden bir cevap onları tatmin etmeyecektir.
İkinci grup ise bizden bir alt kuşak veya yaşıtlarımızdan oluşuyor. Eğer öss belasıyla henüz tanışmamış veya bir üniversiteye girme hedefi olan bir kişi bu soruyu soruyorsa bölümü gerçekten merak ediyordur. Ancak bu kişilerin amacı da malesef pek iç açıcı olmuyor. Öss’ye girmeden önce kafalarında herhangi bir bölüm/meslek olmadığı için adeta bütün bölümlerin içeriğini yoklama ile öğreniyorlar. Sonra ben bunu yapabilirim şunu yapamam diyerek bir takım elemeler yapıyorlar. Ellerinde kalan bölümler ise muhtemlen öss sonrasında tercih formlarında kendini gösteriyor.
Buradaki üzücü nokta ise çoğu lise mezununun öss öncesinde kafalarında herhangi bir bölüm veya meslek hedefi olmaması. Lise bitene kadar herhangi bir meslek hedefi olmadan güle oynaya okula gidip, ezberlerini yapıp (askini iddia eden?) derslerini geçip liseyi bitirip mezun oluyorlar. Lise bitip öss belasını da atlattıktan sonra sınav öncesi eleyip ellerinde kalan bölümleri öss sonrasında aldıkları puana göre bir kez daha süzgeçten geçirip, harmanlayıp geleceklerini belirliyorlar. Eğer sınavdan aldıkları puan yüksek ise güzel (güzel?) bölümlere giriyorlar, çalışma disiplinleri de varsa (zeki olduklarını söylemiyorum) üniversiteyi de güzelce bitirip şans eseri gelen bir mesleği yapmaya çalışıyorlar. Malesef bizim bölümde de (bilgisayar mühendisliği) okuyan bir çok arkadaşın aslında bu bölümü sadece puanları yettiği için seçtiğini biliyorum. Hatta mezun olduktan sonra bu mesleği yapmayacaklarını da biliyorum. Varolan düzen içinde “üniversite oku” görevinin başına bir + koyarak hayat yollarına önceden belirlenen görevler doğrultusunda devam ediyorlar.
Tabii herkesin puanı beklediği kadar yüksek olmuyor. Kafalarında sınav öncesinde şu veya bu şekilde bir bölüm/meslek belirlemiş ancak bu hedeflerine yetecek puanı almayan kişiler ise genelde ailesinin bulunduğu şehir ve çevresini baz alarak yeni seçimler yapıyorlar. Bir sene daha kaybedip “ilk sene kazanamadım” demeyi göz önüne almaktan korkuyorlar genelde, bazen de maddi durumları iyi olmadığından hemen üniversiteye girip mezun olup iş bulma derdindeler.
Liseden mezun birçok öğrenci malesef kendilerine, kişiliklerine ve yeteneklerine uygun bir bölümü hedeflemek yerine öss’de yapabileceklerinin en iyisini yapıp aldıkları puana göre en yüksek puanlı bölümü seçiyorlar. Ondan sonra da bizim bölüm çok zor, bu meslek çok zor, parası az, bu meslekte çok çalışmak gerekiyor gibi yakınmalarını meslek hayatlarının sonuna kadar sürdürüyorlar. Çünkü seçtikleri meslek kendilerine değil puanlarına uygun meslek. Puanları ise üniversitenin ilk günü onları yalnız bırakacaktır. Uzun lafın kısası umarım içinde bulunduğumuz sistem, sadece öss’yi kastetmiyorum, değişir ve insanlar puanlarının değil de kendilerinin yapabileceği en iyi mesleği/bölümü seçerek iş hayatları boyunca severek bir mesleği yapmanın hazzını yaşayabilirler.
Konuyu başlıktan oldukça uzaklaştırdığımı biliyorum ancak uzun zamandır böyle bir yazı yazmak istiyordum, giriş bölümü sadece beni ve sizi konuya hazırlamak içindi diyorum ve yazıya son noktayı koyarken yorumlarınızı da esirgememenizi diliyorum.